میانسالی آغاز زوال عقل نیست!

برخی از افراد تصور می کنند که پس از رسیدن به ۵۰ سالگی مغزشان رو به زوال می رود اما در واقع اینطور نیست بعضی از عملکردهای مغز پس از ۵۰ سالگی تازه شروع می شود؛ زیرا برخی از مهارت های ذهنی مانند تمرکز و توجه به جزئیات، با افزایش سن بهبود پیدا می کند.

پژوهشگران در مطالعات جدید خود موفق به کشف هیجان انگیزی شدند که می تواند به درمان های بهتری برای بیماری آلزایمر منجر شود.
بر این اساس دکتر مایکل اولمن (Michael Ullman)، استاد گروه علوم اعصاب دانشگاه جورج تاون و مدیر آزمایشگاه زبان و مغز، در بیانیه ای اعلام کرد: «این نتایج شگفت انگیز هستند و پیامدهای مهمی در نحوه نگرش ما نسبت به پیری دارد.»

این پروژه پژوهشی با انجام تحقیقات روی صدها نفر از افراد مسن نشان داد که دو عملکرد کلیدی مغز از ۵۰ سالگی به بعد بهتر می شود که شامل توجه به اطلاعات جدید و تمرکز بر موارد مهم در یک موقعیت خاص هستند. این موارد زیربنای حافظه، تصمیم گیری و کنترل نفس بوده و حتی در جهت یابی، ریاضیات، یادگیری زبان و خواندن نیز بسیار مهم هستند.

دکتر اولمن در توضیحات بیشتر اظهار داشت: «با وجود افزایش نکات جالب در برخی از مطالعات در مقیاس کوچک تر که سوالات مربوط به این مفروضات را ایجاد کرده اند، مردم تصور می کنند توجه و عملکردهای اجرایی مغز با افزایش سن کاهش می یابد، اما نتایج حاصل از مطالعه بزرگ ما نشان می دهد که عناصر مهم این توانایی ها در واقع در دوران پیری بهبود پیدا می کنند، به احتمال زیاد به این دلیل که ما به سادگی این مهارت ها را در طول زندگی خود تمرین می کنیم. این امر به دلیل افزایش سریع جمعیت کهنسال جهان اهمیت بیشتری دارد.»
به گفته دانشمندان بهبود این توانایی ها به محافظت در برابر زوال مغز کمک می کند. پیش بینی می شود موارد زوال عقل در سراسر جهان تا سال ۲۰۵۰ تا سه برابر افزایش پیدا کرده و به ۱۵۰ میلیون نفر برسد.

این تیم بین المللی برای مطالعه خود، سه بخش مجزا از توجه و عملکرد اجرایی را در ۷۰۲ شرکت کننده در سنین ۵۸ تا ۹۸ ساله بررسی کردند. پژوهشگران در مطالعات خود دریافتند شبکه های مغزی در هشدار، جهت گیری و بازداری اجرایی نقش دارند.

بر این اساس مشخص شد هر کدام از این شبکه ها، ویژگی های جداگانه ای داشته و بر مناطق مختلف، مواد شیمیایی، عصبی و ژن ها تکیه می کنند و الگوهای پیری منحصر به فردی را نشان می دهند. این جهت گیری ها شامل انتقال منابع مغزی به مکان خاصی است که شبکه اجرایی اطلاعات مزاحم یا متناقض را خاموش می کند.
دکتر جوآئو وریسیمو (Joao Verissimo)، از دانشگاه لیسبون، در این رابطه توضیح می دهد: «ما از هر سه فرایند به طور مداوم استفاده می کنیم. به عنوان مثال، هنگام رانندگی با خودرو و هنگام نزدیک شدن به تقاطع، هشدار نشان از افزایش آمادگی شماست. به گزارش سیناپرس،جهت گیری زمانی اتفاق می افتد که توجه خود را به یک حرکت غیرمنتظره مانند عابر پیاده معطوف می کنید و عملکرد اجرایی به شما امکان می دهد از حواس پرتی مانند پرندگان یا تابلوهای تبلیغاتی جلوگیری کنید تا بتوانید بر رانندگی تمرکز کنید.»

یافته های محققان نشان می دهد تنها توانایی هشداردهنده به طور قابل توجهی با افزایش سن کاهش پیدا می کند. در مقابل، هر دو توانایی جهت گیری و بازداری اجرایی در واقع با افزایش سن بهتر می شوند. محققان توضیح می دهند که دو مهارت اخیر به افراد اجازه می دهد تا به طور انتخابی به اشیاء توجه کرده و با تمرین بیشتر باعث بهبودی آن شوند. این دستاوردها می توانند به اندازه ای بزرگ باشند که بر هرگونه کاهش عصبی زمینه ای غلبه کنند. در مقابل، میزان هشداراز سوی مغز ممکن است با افزایش سن کاهش یابد.

دکتر وریسیمو در توضیحاتش افزود: «به دلیل تعداد نسبتاً زیاد شرکت کنندگان و از آن جهت که توضیحات جایگزین متعددی را رد کردیم، یافته های این پژوهش باید قابل اعتماد باشند. علاوه بر این، چون مهارت های جهت گیری و بازدارنده ، زیربنای رفتارهای متعددی هستند، نتایج دارای مفاهیم گسترده ای هستند. یافته های ما نه تنها دیدگاه کلی را در مورد تأثیر پیری بر ذهن تغییر می دهد، بلکه ممکن است منجر به پیشرفت های بالینی، از جمله در بیماران مبتلا به اختلالات پیری مانند بیماری آلزایمر شود.»

@ شرح کامل این پژوهش ها و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله طبیعت رفتار انسان (Nature Human Behavior) منتشر شده است.

سینا پرس