بنجامین فرانکلین می گوید با ناتوانی در آماده سازی خود، شما در حال آماده سازی خود برای شکست هستید.این آماده سازی در کسب و کار، همان تهیه بیزینس پلن می باشد. در این آماده سازی، شما هدف و انتهای مسیر را مشخص می کنید و بهترین راه برای رسیدن به انتهای مسیر مشخص می نمایید. به زبان ساده، طرح کسب و کار و یا بیزینس پلن مدرکی است که زوایای مختلف کسب و کار را برای صاحب بیزینس و یا هر مخاطب دیگر مشخص و روشن می نماید. این زوایا شامل اطلاعات جامع از بازار، بازار هدف، مشخصات صاحب بیزینس و تجربه گذشته، مدیریت و کارکنان، رقبا در بازار، جزییات محصولات و یا سرویسی که بیزینس به مشتریان ارائه میدهد، نحوه درآمدزایی بیزینس، جزییات فاینانس، پیش بینی درآمد و هزینه و سود، مدل ها و یا نحوه اجرا در بیزینس، و مشخص کردن فرصت ها و تهدیدها برای این بیزینس می باشد.افراد و شرکت ها به منظور متفاوت معمولا اقدام به تهیه بیزینس پلن می کنند:
- افراد کارآفرین و یا استارت آپ ها یا اشخاصی که می خواهند یک بیزینس را تازه شروع کنند به عنوان بخشی از شروع بیزنس خود ملزم به تهیه بیزنس پلن هستند. این کار چند دلیل دارد. اول اینکه بیزینس پلن یک طرح جامع از حال و آینده و به طور خلاصه، نقشه راه (Roadmap) بیزنس خواهد بود و به کارآفرین و یا صاحب بیزینس کمک می کند تا درک صحیحی از اقدامات پیش رو برای موفقیت بیزینس خود داشته باشد و بتواند ریسک هایی که ممکن است در آینده با آن مواجه شود از هم اکنون پیش بینی کند. دلیل دوم برای تهیه بیزینس پلن این است که اگر شما برای شروع کسب و کار خود به دنبال منابع مالی از سرمایه گذارها و یا موسسات مالی مانند بانک ها هستید، داشتن بیزینس پلن جزو اولین و ضروری ترین مدرک برای این امر می باشد. هیچ سرمایه گذار و یا بانکی به هیچ کسب و کاری بدون ارائه بیزینس پلن کمک مالی نخواهد کرد. در این گروه، بیزینس پلن کمک خواهد کرد تا هدف و ایده بیزنس به سرمایه گذاران بالقوه منتقل شود.
- کسب و کارهای موجود که تصمیم به تغییر استراتژی، تغییر مدیریت، ارائه محصول جدید به بازار، گسترش بیزنس به بازارهای جدید، و یا به دنبال جذب سرمایه گذار و یا وام از موسسات مالی می باشند گروه دیگری می باشند که ملزم به تهیه بیزینس پلن می باشند. در این گروه، بیزینس پلن به سرمایه گذاران موجود ارائه می شود و یا اگر به دنبال جذب منابع مالی بیشتر هستند، کمک خواهد کرد تا مخاطب درک درستی از تغییر استراتژی و یا گسترش کسب و کار داشته باشد.
بیزینس پلن به سه قسمت کلی تقسیم می شود:
1- مفهوم و اطلاعات کسب و کار (Business Concept)این بخش شامل اطلاعات بازار کسب و کار، ساختار بیزینس، مشخصات محصول و یا سرویس قابل ارائه به مشتری، و برنامه مدیریت برای موفقیت کسب و کار می باشد. 2- بخش بازار (Marketplace Section)این بخش به توصیف و آنالیز بازار هدف و مشتریان بالقوه، رفتار مشتری، نحوه جذب مشتری، رقبا، و موقعیت شما در بازار خواهد پرداخت. 3- بخش مالی (Financial Section)که یکی از مهمترین بخش های یک بیزنس پلن می باشد و شامل اطلاعات جامع و کاملی از صورت حساب درآمدی (income statement)، صورت حساب نقدینگی (cash flow statement)، ترازنامه (balance sheet)، پیش بینی سود و سایر آنالیزهای مالی می باشد.بیزینس پلن همیشه باید به صورت به روز شده (update) باشد چرا که بیزینس پلن نقشه راه کسب و کار در پیش بینی های درآمدی، فروش و بازاریابی، و افزایش بهره وری و عملکرد کسب و کار خواهد بود.یادمان باشد، کسی که برای کسب و کار خود برنامه ریزی بلند مدت در غالب بیزینس پلن ندارد در همان ابتدای راه و در خانه خود به مشکل برخواهد خورد.