مقابله با تغییرات آب و هوایی؛ چه گونه؟
تازهترین گزارش شورای تغییرات آب و هوایی از جمله در برگیرنده راهکارهای موثر برای مقابله با تغییرات اقلیمی است.
در این گزارش جلوگیری از تخریب جنگلها و استفاده از انرژی تجدیدپذیر، موثرترین راهکارها معرفی شدهاند.
در بخشی از گزارش شورای بیندولتی تغییرات اقلیمی که تابستان سال پیش منتشر شد، پیشبینی شده بود میزان گرمایش زمین در قرن حاضر بین ۱،۴ تا ۴،۴ درجه سانتیگراد خواهد بود.
مهمترین علت فاصله به نسبت زیاد میان حداقل و حداکثر میزان گرمایش، از این ناشی میشود که کارشناسان و پژوهشگران با اطمینان نمیدانند ساکنان کره زمین در دهههای آینده چه رفتاری در پیش خواهند داشت و آنها و دولتهایشان برای مقابله با بحران اقلیمی چه خواهند کرد.
بخش سوم این گزارش که دوشنبه چهارم آوریل منتشر شد، تلاش میکند این مسئله را دقیقتر موشکافی کند و به این پرسش پاسخ دهد که چه احتمالات و امکاناتی وجود دارد؟
پاسخ روشن و صریح گزارش به این پرسش از این قرار است: شاهراه رسیدن به اهداف اقلیمی از مسیر فاصله گرفتن از تولید انرژی از سوخت فسیلی و روی آوردن به انرژیهای تجدیدپذیر میگذرد.
نقطه امیدبخش: کاهش سرعت انتشار گازهای گلخانهای
شاید مهمترین نقطه امیدبخش این گزارش را بتوان چنین خلاصه کرد: ما همچنان گازهای گلخانهای بیشتر و بیشتری تولید میکنیم، اما میزان انتشار این گازها در دهه دوم این قرن به نسبت دهه قبل کندتر شده است.
پژوهشگرانی که در تنظیم گزارش مشارکت داشتهاند در عین حال گفتهاند این کاهش برای حل بحران تغییرات اقلیمی کافی نیست.
آنها هشدار میدهند مسیر حرکت کنونی بشر به گونهای است که میزان گرمایش زمین تا پایان قرن ۲۱ نسبت به دوران پیشاصنعتی سه و دو دهم درجه سانتیگراد بیشتر خواهد بود.
ارزیابی آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل از این وضعیت چنین است که بشریت با حداکثر سرعت در مسیر پیش رفتن به سوی یک فاجعه آب و هوایی قرار دارد.
رانش زمین و جاری شدن سیلاب اغلب پیامد تغییرات اقلیمی است
اگر قرار بر دستیابی به هدفگذاری محدود کردن گرمایش زمین به یک و نیم درجه سانتیگراد باشد، باید میزان انتشار گاز دی اکسید کربن حداکثر تا سال ۲۰۲۵ افزایش یابد و پس از آن در پنج سال بعد ۴۳ درصد کاهش داده شود.
افزون بر این انتشار گاز متان نیز باید تا یک سوم کاهش یابد.
سهم ناچیز کشورهای کمتر توسعهیافته در گرمایش هوا
گزارش تازه شورای بین دولتی تغییرات اقلیمی بار دیگر بر سهم مهم کشورهای صنعتی در تغییرات اقلیمی تاکید دارد.
بر پایه این گزارش، سهم ۵۰ کشور کمتر توسعهیافته جهان در تولید گازهای گلخانهای فقط ۰/۴ درصد است.
یکی از مهمترین پیامهای گزارش از این قرار است که هشت سال آینده برای تحولات آتی در زمینه مقابله با گرمایش زمین، تعیینکننده است.
هدفگذاریهای اعلام شده ملی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و فاصله گرفتن از مصرف سوخت فسیلی هنوز کافی نیست و باید در سالهای آینده در این زمینه تلاشهای بیشتری شود.
شورای تغییرات آب و هوایی در گزارش خود به ظرفیتهای تدبیرهای گوناگون برای مقابله با افزایش دمای هوا میپردازد، اما تکلیفی برای کشورها مشخص نمیکند.
شرط مقرون به صرفه بودن انرژی هستهای
یکی از جنبههایی که در این گزارش به آن توجه شده، هزینه روشهای مختلف برای تولید انرژی یا کنترل و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
پژوهشگران شورای یادشده به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از انرژی هستهای تنها زمانی مقرون به صرفه است که چنین نیروگاههایی وجود داشته باشند اما متاسفانه ساخت نیروگاههای جدید “به شدت پر هزینه” است.
بخش آلمانی جنبش “جمعهها برای آینده” با توجه به محتوای گزارش شورا نتیجه گرفته است که “انتظار سیاسی برای معجزه فناوری” بیهوده است و هیچ امکانی جز کاهش قاطعانه گاز دی اکسید کربن به هر طریق ممکن، وجود ندارد.
دویچه وله