زندگی مهاجران؛ فتوت یا ذلت ؟!
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می‌گوید مهاجرت در جهان به شدت تحت تاثیر پاندمی کرونا گرفته و از شمار مهاجران و پناهجویان به شکل قابل توجهی کاسته شده، امری که هم برای توسعه اقتصادی و هم برای مهاجران زیانبار است.
پاندمی کرونا و عواقب ناشی از آن، زندگی مردم در سراسر جهان را تغییر داده است. اما مهاجران به طور قابل توجهی بیشتر از سایر گروه های جمعیتی از این وضع متاثر هستند.
این را سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) می‌گوید که مجموعه‌ای از کشورهای صنعتی غرب در آن گرد هم آمده اند.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می‌گوید مهاجران با کار خود نیاز بخش‌هایی مهم از اقتصاد مثلا خدمات عمومی، بهداشتی، نقل و انتقال کالاها و خرده فروشی را برآورده می‌کنند.
فعالیت آنها حتی در دوران محدودیت‌های کرونا نیز ادامه یافته و به نیازهای خدماتی جامعه پاسخ داده است. به همین دلیل دولت‌ها، از جمله آلمان در اوج اقدامات ضد کرونا و بستن مرزهای‌شان، استثنائاتی را در مورد ورود کارگران مهاجر برای مثلا برداشت محصول، قائل شدند.
مهاجران به طور متوسط ۲۴ درصد پزشکان و ۱۶ درصد پرستاران را در سراسر کشورهای OECD تشکیل می دهند و بنابراین در صف مقدم مبارزه با کرونا هستند.
هم‌زمان پناهجویان و کارگران مهاجر در بخش‌های خدمات به دلیل تماس مستقیم بیشتر با مشتریان و شرایط اغلب بد زندگی، از جمله زندگی در خانه‌های کوچک و نامناسب بیشتر از سایر بخش‌های جامعه به کرونا مبتلا شده‌اند.
تحقیقات سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که خطر آلودگی در میان مهاجران حداقل دو برابر بیشتر از سایر شهروندان است.
مهاجران با کار خود نیاز بخش‌هایی مهم از اقتصاد مثلا عمومی، بهداشتی ، نقل و انتقال کالاها و خرده فروشی را برآورده می‌کنند.
مهاجران اولین کسانی هستند که بیکار شدند
به گزارش این سازمان مهاجران بیشتر از سایرین تحت تاثیر عواقب اقتصادی شیوع بیماری کرونا قرار می‌گیرند. بسیاری از آنها در صنایع غذایی و در صنعت هتلداری و گردشگری کار می کنند، یعنی درست همان بخش‌هایی از اقتصاد که بیشتر از همه برای بقای خود باید تلاش کنند و در این دوره زیان دیده‌اند.
یک چهارم کل کارکنان هتل ها و رستوران‌ها در اتحادیه اروپا را کارگران مهاجر تشکیل می‌دهند، یعنی دو برابر بیشتر از کل بخش‌های دیگر اقتصاد. قراردادهای کاری این کارگران در این صنایع معمولا کوتاه مدت و موقتی است. بنابراین مهاجران اغلب اولین کسانی هستند که بیکار می‌شوند.
هنوز اطلاعات آماری دقیقی در دسترس نیست، اما از همین حالا مشخص است که مهاجران به ویژه در کشورهای جنوب اروپا، در ایرلند، سوئد، نروژ و ایالات متحده آمریکا، آسیب‌های جدی دیده و می‌بینند.
تعطیلی مدارس یکی دیگر از جنبه‌های پرآسیب ددیگر کرونا برای مهاجران را نشان می‌دهد. کودکان مهاجر، به ویژه هنگامی که دانش آموزان باید از خانه و به صورت آنلاین مدرسه را ادامه دهند، به شدت عقب می‌مانند.
والدین آنها اغلب منابع کمتری برای حمایت از کودکان خود دارند؛ مثلا قرار دادن امکانات لازم مانند کامپیوتر و از این گذشته فضای کمتری در خانه دارند.
به این همه باید مشکلات زبان را هم اضافه کرد.
خانواده های مهاجر معمولا کمتر می توانند به فرزندان خود در انجام تکالیف مدرسه کمک کنند و این تحصیل در خانه را برای کودکان مهاجر دشوارتر می‌کند.
نیازی به حضور رو در رو نیست
طبق برآوردهای اولیه این سازمان، در نیمه اول سال ۲۰۲۰ شمار مهاجرانی که به اروپا خود را رساندند، به نصف کاهش یافته است. بسته شدن مرزها، محدودیت های سفر و تعلیق پروازها همگی از دلایل این کاهش است.
برآورد سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ازاوضاع آینده این است که حتی اگر اقتصاد دوباره رشد کند، وضع فعلی به این زودی‌ها تغییر نمی‌کند.
یکی از دلایل این امر این است که با پاندمی کرونا حضور رو در رو در محیط کار با کار از راه دور جایگزین شد و مردم دیگر به اندازه قبل نیازی به تحرک ندارند.
وضع هم‌چنین در کشورهای مبدا نیز وخیم‌تر می‌شود. از یکسو کارگران مهاجر با از دست دادن کار خود دیگر قادر به فرستادن کمک مالی به خانواده نیستند و فرصت های شغلی برای خانواده آنها نیز با شیوع بیماری کرونا به شدت از بین رفته است.
کشورهای ثروتمند نیز مقررات شدیدتری علیه مهاجرت وضع کرده و مرزهای خود را بیش از پیش بسته اند. هم‌چنین امکانات و فرصت‌های قانونی مهاجرت نیز در حال کاهش است و این امر می تواند باعث ناامیدی در کشورهای مبدا شود.
مهاجران سرمایه‌ای برای جامعه میزبان
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می‌گوید: «کرونا نشان داد که ما به یکدیگر نیاز داریم». این سازمان نگران رشد تمایلات ضدخارجی است.
بویژه زمانی که بیکاری در کشورهای عضو این سازمان گسترش یابد و به مهاجران به عنوان رقیب در بازار کار نگاه شود.
به همین دلیل نیز در برخی کشورها کار ” آگاه‌گرانه” برای روشن کردن این واقعیت شروع شده که مهاجران نه فرصت‌های کاری را از دست شهروندان می‌ربایند و نه منشا گسترش ویروس کرونا هستند.
این سازمان مهاجرت را مثبت و “بخشی جدایی ناپذیر از زندگی ما” می‌داند و به عنوان چیزی “که ما را به هم پیوند می‌زند” به حساب می‌آورد.
استفانو اسکارپتا، مدیر اشتغال و امور اجتماعی در OECD با تاکید بر نیاز به یکدیگر در دوران کرونا می‌گوید که این خطر وجود دارد که پاندمی کرونا و عواقب آن برخی از پیشرفت‌های حاصل در امر مهاجرت و همپیوندی را از بین ببرد.
به باور او دولت ها باید به ادغام مهاجران در جامعه خود به عنوان یک سرمایه گذاری بلند نگاه کنند، سرمایه‌گذاری که «به نفع همه است.»
