بحران در تغییرات اقلیمی؛ از دست ما چه بر میآید؟
یک طبیعتشناس و مستندساز برجسته بریتانیایی هشدار داده که در زمینه مشکل تغییرات آب و هوایی “لحظه بحران” فرا رسیده است!
دیوید اتنبرو، سازنده مجموعه های مستند تلویزیونی مشهور، از جمله “زندگی” و “سیاره زمین”، می گوید
“ما برخورد با مشکلات را سال به سال به عقب انداختهایم.”
انتبرو معتقد است، این که بعضی سیاستمداران و مفسران میگویند آتش سوزیها ربطی به گرمایش زمین ندارد، کاملا بیمعناست.
“ما بخوبی میدانیم که کارهای انسانها دلیل اصلی گرم شدن زمین و آتش سوزی هاست.”
۱. سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرده که جهان اکنون یک درجه از دوران پیش از صنعتی شدن گرمتر شده است:
طبق پنج مجموعه از دادههای جهانی، طی ده ماه اول سال ۲۰۱۸ میانگین دمای جهانی ۰/۹۸ (نود و هشت صدم) درجه سانتیگراد بالاتر از سال های ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ بود.
بنا به اعلام سازمان جهانی هواشناسی، گرمترین بیست سال ثبت شده در تاریخ، در دوره زمانی ۲۲ ساله اخیر روی داده است. سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ از همه این سالها گرمتر شده است.
اگر این روند ادامه یابد، دمای زمین تا سال ۲۱۰۰ سه تا پنج درجه بالاتر خواهد رفت.
ممکن است چند درجه افزایش دما، زیاد به نظر نرسد، ولی طبق اعلام “هیئت بیندولتی تغییرات اقلیمی” اگر کشورها اقدامی در این زمینه نکنند، جهان شاهد تغییرات فاجعهباری خواهد بود. سطح آب دریاها افزایش خواهد یافت، دمای آب اقیانوس ها و میزان اسید آن بیشتر میشود و امکان کاشت مواد غذایی مانند برنج، ذرت و گندم در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
۲. سال ۲۰۱۹ رکوردار بود:
در این سال در نیمکره شمالی حدود ۴۰۰ بار دماهایی ثبت شد که بالاترین دمای ثبت شده در تاریخ بودند. در ۲۹ کشور بین اول ماه مه و سی ام ماه اوت رکورد دما شکسته شد. یک سوم همه این دماهای بالا در آلمان ثبت شد و فرانسه و هلند در مقام های بعدی قرار داشتند.
طبق اطلاعات برکلی ارت (Berkeley Earth) در آمریکا هم سی رکورد شکسته شد که بالاترین میزان از هنگام ثبت دما بود. در ژاپن ۱۱ نفر به دلیل گرما جان خود را از دست دادند و در ۱۰ مورد بالاترین دما ثبت شد.
۳. ما در مسیر دستیابی به اهداف مربوط به تغییرات اقلیمی نیستیم:
اگر همه وعدههای مربوط به کاهش میزان گازهای گلخانهای اعلام شده توسط کشورهایی که توافق پاریس را قبول کردهاند را در نظر بگیریم. جهان تا پایان قرن حاضر بیش از سه درجه گرمتر خواهد شد.
در سال های گذشته اقیلمشناسان تعریف حد “ایمن” در تغییرات آب و هوایی را عوض کردند. برای ده ها سال محققان می گفتند که افزایش دمای جهانی تا پایان قرن باید زیر دو درجه حفظ شود.
طبق توافق پاریس کشورها متعهد شدند تا ضمن نگهداشتن افزایش دما به کمتر از دو درجه (نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن)، تلاش هایی را انجام دهند که افزایش دما حتی کمتر از دو درجه، و در حدود یک و نیم درجه باشد. حالا کارشناسان می گویند که افزایش دما حتما باید زیر ۱.۵درجه باشد.
۴. بیشترین میزان تصاعد گازها متعلق به چین و آمریکاست:
آمریکا و چین در مجموع ۴۰ درصد میزان تصاد گازهای گلخانهای در سطح جهان را به خود اختصاص می دهند. ایران در رده هشتم قرار دارد.
در دولت دونالد ترامپ سیاست آمریکا در زمینه تغییرات اقلیمی عوض شده است. او روند خروج از توافق پاریس زا آغاز کرده است. به گفته او این توافق، به ضرر شرکتها و کارکنان در آمریکاست.
۵. نواحی شهری به ویژه در خطر هستند:
در گزارش موسسه تحقیقاتی وریسک میپل کرافت (Verisk Maplecroft) تقریبا ۹۵ درصد از شهرهایی که با شرایط دشوار اقلیمی رو به رو هستند در آفریقا یا آسیا قرار دارند.
شهرهایی که سرعت رشدشان بیشتر است، بیشتر در معرض خطر هستند مانند لاگوس در نیجریه و کینشاسا در جمهوری دمکراتیک کنگو.
در میان ۱۰۰ شهر با رشد سریع در جهان، ۸۴ شهر به خطر “شدید” افزایش دما و وضعیت دشوار اقلیمی حاصل از تغییرات آب و هوایی مواجهاند.
۶. یخ اقیانوس منجمد شمالی در معرض خطر است:
گستره یخ اقیانوس منجمد شمالی در سالهای گذشته کمتر شده است. این یخ در سال ۲۰۱۲ به کمترین حد خود رسید.
طبق اعلام کمیته محیط زیست پارلمان بریتانیا یخ اقیانوس منجمد شمالی از اوایل سال ۲۰۰۰ در حال آب شدن بوده است. این اقیانوس ممکن است تا دهه ۲۰۵۰ عاری از یخ شود.
۷. ما می توانیم کمک بیشتری بکنیم:
همزمان که دولت ها باید تغییرات بزرگی در این زمینه ایجاد کنند، افراد هم می توانند نقش خود را داشته باشند. دانشمندان میگویند که برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از تغییرات اقلیمی همه ما باید در سبک زندگیمان تغییر بدهیم.
بنا به اعلام “هیئت بیندولتی تغییرات اقلیمی” ما باید گوشت، شیر، پنیر و کره کمتری بخریم. بیشتر از مواد غذایی فصلی و محلی استفاده کنم و زباله کمتری تولید کنیم، از خودروی برقی استفاده کنیم و بیشتر پیاده یا با دوچرخه تردد کنیم.
هچنین بیشتر از قطار و اتوبوس به جای هواپیما استفاده کنیم. برای جلساتمان بیشتر از ارتباط ویدیویی استفاده کنیم. به جای ماشین خشک کن، لباسهایمان را روی بند رخت بیاندازیم تا خشک شود، منازل مسکونی را عایق کاری کنیم و به طور کلی محصولاتی را که با کربن کمتری تولید میشوند تهیه کنیم.
طبق پژوهشهای اخیر بزرگترین روشی را که با آن میتوانیم به محیط زیست کمک کنیم تغییر دادن رژیم غذاییمان است.
کارشناسان میگویند به دلیل تصاعد بالای کربن از صنایع تولید گوشت و تأثیر منفی زیست محیطی آن، ما باید گوشت کمتری بخوریم.
یک تحقیق که بتازگی در نشریه “ساینس” منتشر شده نشان میدهد که نحوه تولید مواد غذایی تأثیر بسیاری بر میزان تصاعد گاز دارد.
مثلا اگر پرورش گاوهایی که از گوشت آنها استفاده میشود در زمین های جنگلزادیی شده انجام شود، تصاعد گازهای گلخانهای نسبت به پرورش گاو در چراگاههای طبیعی ۱۲ برابر بیشتر خواهد خود.
افزون بر تغییر رژیم غذایی، تحقیقات نشان میدهد که شیوه های کشاورزی نیز باید دستخوش تغییرات بزرگی شود تا محیط زیستمان را بهتر حفظ کنیم.