اوج بحران در معاهده نفتا
پیمان نفتا در ماه دسامبر سال 1992 میان سه کشور مکزیک، کانادا و آمریکا به امضا رسید و یکی از مهمترین معاهدههای جهانی است که سبب ایجاد همکاریهای وسیعی در سراسر آمریکای شمالی شده است.
پس از به روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا و شروع اقدامات یکجانبه دولت وی برای مواجهه و حتی مقابله با پیمانها و توافقنامههای بینالمللی که مهمترین آنها را خروج از برجام و پیمان آب و هوایی پاریس تشکیل میداد، اکنون مکزیک و کانادا نیز به عنوان دو کشور عضو پیمان نفتا (موافقتنامه تجارت آزاد در آمریکای شمالی) ضمن انتقاد از سیاستهای آمریکا در خصوص کارشکنی در این پیمان مهم، نسبت به فروپاشی آن هشدار دادند.
دونالد ترامپ در همان زمان انتخابات ریاست جمهوری بارها اعلام کرده بود در صورت پیروزی در انتخابات قراردادها و معاهدههای تجارت آزاد از جمله قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی بین مکزیک، کانادا و آمریکا را به مذاکره مجدد خواهد گذاشت.
نفتا در بحران
در همین راستا و در حالی که اکنون مدت زمان زیادی برای ارائه طرح آمریکاییها برای ماندن در پیمان نفتا میگذرد، کارشناسان با بیان اینکه دولت ترامپ به عمد در این خصوص کارشکنی میکند، وضعیت تجارت در آمریکای شمالی را به سوی بحرانی شدن ارزیابی میکنند. هر چند ترامپ از زمان روی کار آمدنش تاکنون به هیچ کدام از پیمانهای جهانی روی خوش نشان نداده و سعی در کارشکنی آنها داشته است، فعالان صنعتی و تجاری آمریکا معتقدند که در خصوص پیمان نفتا، پیشنهادهای کاخ سفید آنچنان فراتر از انتظارات کانادا و مکزیک بوده که زمان طلایی برای توافق سپری شده و به نظر میرسد در حال حاضر هیچگونه چشماندازی برای سازش میان این سه کشور وجود ندارد.
این در حالی است که مکزیک به عنوان ضعیفترین کشور عضو این پیمان سهجانبه 15 حجم مبادلات بازرگانی با آمریکا را در اختیار خود دارد. در همین رابطه یکی از منابع نزدیک به تیم مذاکرات مکزیک به خبرگزاری رویترز گفته است که کشورش اکنون به همین واسطه تحت فشارهایی فزایندهای آن هم پیش از انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد. با این حال دونالد ترامپ در طرح اولیه خود به کنگره در مورد کاهش کسری تجاری با مکزیک و کانادا و همچنین افزایش صادرات خودرو آمریکایی به این کشورها پافشاری میکند.
به همین دلیل است که علاوه بر افزایش فشارهای آمریکا بر تجارت آزاد میان سه کشور، اکنون طولانی شدن زمان مذاکرات نیز مزید بر علت شده تا پیمان نفتا عملاً از کارکرد خود ساقط شود، به طوریکه یکی از مقامات دولتی کانادا تصریح کرده است، برای کشورهای ما صحبت از یک قرارداد جدید و انتظار طولانی مدت برای به نتیجه رسیدن آن ناممکن است. با این حال برخی از فعالان اقتصادی و تجاری آمریکا این اقدامات دولت را به سبب به مخاطره افتادن بعضی بازارهای آمریکایی در این دو کشور، به عنوان سمی مهلک یاد کرده و از لزوم بازگشت سریع آمریکا به این مذاکرات سخن گفتهاند.