تحلیلی از اوضاع افغانستان
قرن ٢١، نفت یا لیتیوم!
بدون شک نیاز جهان به نفت رو به افول است. تکنولوژیهای آینده بیش از پیش نیاز به باتری دارند و ماده اصلی برای تولید انواع باتری لیتیوم است.
تا پایان قرن بیست ویکم تقریباً تمام وسایلی که امروز میبینید با باتری کار خواهند کرد، از گوشیهای تلفن همراه گرفته تا هواپیماهای مسافربری و خودروها ! و بسیاری از جنبههای مختلف زندگی بشر وابسته به باتری خواهند بود و لیتیوم ماده اولیه ساخت همهٔ این باتریهاست.
اما سوال اینجاست:
در کجای دنیا لیتیوم پیدا میشود؟
تا چندی پیش تنها نقطهای در جهان که دارای معادن لیتیوم بود نقطهای در کشور بولیوی در آمریکای جنوبی بود.
در سال ۲۰۰۹ اعلام شد که ارتش آمریکا یک معدن بسیار عظیم لیتیوم در افغانستان کشف کرده است! پنتاگون اعلام کرد ارزش این معدن ١ تریلیون دلار است. اما خبر به سرعت مسکوت شد.
Afghan mineral wealth could top $1 trillion: Pentagon
سال ۲۰۱۶ که ترامپ رئیسجمهور آمریکا شد در سایت Venturebeat مقالهای چاپ شد با عنوان :
The future of silicon valley may lie in the mountains of Afghanistan.
و در این مقاله معلوم شد که تا سال ۲۰۱۶ به میزان ۳/۵ تریلیون دلار لیتیوم در کوههای افغانستان کشف شده است.
اکنون افغانستان عربستان قرن بیست و یکم است که باید دوشیده شود.
ترامپ غول معادن آمریکا را ملزم کرد که وارد صنعت معادن افغانستان بشود جی پی مورگان مالک یک ابرهولدینگ JPMorgan Chase & Co است.
این هولدینگ در سال ۲۰۰۰ تأسیس شده است و از ادغام تعداد بسیار زیادی بانک، هولدینگ و شرکتهای متعدد خدمات بانکی و پولی و … ایجاد شده است.
مجموعه درآمد این هولدینگ سالیانه ۱۰۹ میلیارد دلار است با ۱۷ میلیارد دلار سود خالص.
دارائیهای این هولدینگ در سال ۲۰۱۳ چیزی بالغ بر ۲/۴ تریلیارد دلار بوده است. مقرر شد این شرکت وارد بازار معدن لیتیوم افغانستان بشود.
جی پی مورگان از طریق Ian Hannam که یک سرمایهدار انگلیسی است و به سلطان معدن معروف است این پروژه را اجرایی کرد.
فایننشال تایمز نوشت:
Asia-Pacific companies
Ian Hannam’s mining group garners approval for Afghanistan projects
هانام با گمانهزنیهایی که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ در خصوص معادن افغانستان بعمل آورده بود ، نهایتاً در سال ۲۰۱۲ با دولت قانونی افغانستان در محل سفارت افغانستان با حضور حضرات اشرف غنی و کرزای ، موفق به امضای قراردادی شد که معروف شد به قرارداد:
معدن «طلای» بدخشان و بلخاب سرپل.
این قرارداد ماهانه یک میلیارد دلار برای افغانستان درآمد ایجاد مینمود. اما یکسال بعد دولت افغانستان به یکباره این قرارداد را کنسل کرد.
دولت افغانستان دلیل لغو قرارداد را عدم پرداخت پیشپرداخت مناقصات توسط دو شرکت مجری استخراج عنوان کرد.
بدین ترتیب سرمایهگذاری عظیم هانام و جی پی مورگان معلق ماند.
از آن زمان تا سال ۲۰۱۸ دولت افغانستان چندین و چند بار دیگر با شرکتهای استخراج کننده برای همین دو معدن قرارداد بست و فسخ کرد.
بعبارتی هر بار وزیر جدید معادن و نفت قراردادهای قبلی رو لغو و قرارداد جدیدی منعقد مینمود تا خودش نیز از این سفره امتیاز بگیرد.
در نهایت آمریکائیها متوجه شدند که علت همه این مشکلات فساد سیستماتیک اداری حاکم بر دولت افغانستان است!
لذا هانام و جی پی مورگان از این سرمایهگذاری دست کشیدند و به دولت آمریکا اعلام کردند با وجود چنین دولتهای تا مغز استخوان فاسدی، هیچگونه سرمایهگذاری در افغانستان فایدهای ندارد و از افغانستان خارج شدند.
حدود دو ماه بعد ترامپ طرح خروج از افغانستان را اعلام کرد و زلمی خلیلزاده را روانه دوحه قطر کرد تا با طالبان مذاکرات صلح را شروع کند.
اما سرنوشت معادن لیتیوم چه شد؟
آمریکائیها برای اینکه جلوی ورود دیگر بازیگران صحنه بینالمللی مانند چین و روسیه رو به معادن لیتیوم افغانستان بگیرند، بدون آنکه اسمی از لیتیوم بیاورند، در قراردادهای الحاقی به قرارداد معادن طلا، بهرهبرداری از معادن لیتیوم افغانستان را هم مورد تأکید قرار دادهاند.
ظاهرا این فقط آمریکائیها هستند که طی حضور نظامی محل دقیق این معادن را میدانند.
اکنون سکوت آمریکا در به قدرت رسیدن طالبان معنای دیگری پیدا کرده است.
🔻نویسنده این مقاله را نتوانستیم پیدا کنیم. ولی چون حاوی مطالب مهمی بود، از وسوسه درج آن نتوانستیم آزاد شویم !