خلاصه كتاب : خلاقيت و حل مساله

نویسنده: برایان تریسی

مترجم: رامک فدائیان

ناشر: نشر فرا

شما يك نابعه بالقوه هستيد. خبر خوب آن است که همه به‌طور ذاتی خلاق هستند. تنها یک فرق وجود دارد: بعضی بیش‌تر و بعضی کم‌تر از خلاقیت ذاتی خود استفاده می‌کنند.

در افراد مثبتانديش و خودباور، خلاقيت يك ويژگي ذاتي و خودكاراست. سه عامل زمان گذشته، حال و خود شخص در شكلگيري خلاقيتتاثيرگذارند. داشتن تصوري خلاق از خود نيز بر خلاقيت ميافزايد. بارها باخود تكرار كنيد: «من يك نابغهام!» خود را فردي بسيار خلاق بپنداريد.فكر كنيد هيچ مانعي وجود ندارد كه نتوانيد با ذهن خلاق خود بر آن فايق آييد.

در تفكر خلاق داشتن شفافيت بسيار ضروري است. لازم است اول دربارههدف يا آرمان خود تصميم بگيريد و بعد موانع يا مشكلاتي كه موجب شده اند تا كنون به اهداف خود نرسيد، شناسايي كنيد. هرچه در شناسايي هدف خود شفافيت بيشتري داشته باشيد، خلق ايده براي برداشتن آن مانع يا برطرف كردن مشكل با سهولت بيشتري انجام ميشود. به ياد

داشته باشيد آنچه در ذهن خود به عنوان مشكل يا مانع ميپنداريد،ممكن است حتا اشتباه باشد.مغز انسان نزديك به يكصد ميليارد سلول دارد كه هر كدام مستقيم و

غيرمستقيم به حدود بيست هزار سلول ديگر متصل است. با اين حسابتعداد افكاري كه به ذهن ميرسد از تعداد مولكولهاي شناختهشده جهان هستي بيشتر است.

يكي از قدرتمندترين روشهاي خلق ايده و دستيابي به اهداف، توفان ذهني است. يك برگه كاغذ برداريد و مشكل خود را بصورت جمله پرسشي بالاي آن بنويسيد. بعد، هر ايدهاي كه به ذهنتان ميآيد -حتا ايدههاي خنده دار- را براي حل مشكل يادداشت كنيد. يك ايده را كه

ميتوانيد بلافاصله اجرا كنيد برگزينيد. اقدام آني باعث ميشود جوهره

خلاقيت لحظه به لحظه در ذهن شما جاري شود.

بنجامين ترهگو، نويسنده، ميگويد: «بدترين شيوه استفاده از زمان،

بهترين روش انجام كاري است كه به هيچوجه نيازي نيست انجام شود.»

آيا ممكن است در مسير اشتباهي قرار داشته باشيد؟ آيا روشي كه در پيش

گرفتهايد كارساز است يا نيازمند روشي به كل متفاوت هستيد؟ كدام

بخشهاي كسبوكار از ديد شما پنهان مانده كه تغييرات بازار، آنها را به

انزوا ميكشاند؟ بهجاي دادن پول براي استخدام مشاور، خودتان پرسش

سختگيرانه را از خود بپرسيد.

روش گروه اسمي، يكي ديگر از روشهاي قدرتمند و در عين حال ساده

براي استخراج پاسخهاي خلاقانه است. تمرين منظم اين روش، تعداد و

كيفيت ايدههاي خلاقانه را به نحو چشمگيري افزايش ميدهد و روشي فوق العاده براي يافتن راهكارهايي است كه در گوشهاي پنهان شده و هنوز فرصت ظهور نيافته اند.

پژوهشگران ويژگي غالب مديران را نيك انديشي فراوان آنها درباره شركت، محصولات، خدمات و آينده بنگاه اقتصاديشان ميدانند.

نيك انديشان هرگز واژه «مشكل» را به كار نميبرند. در عوض از «فرصت» استفاده ميكنند. وقتي در هر مشكل و سختي به دنبال «فرصت» بگرديد، موارد فراواني را خواهيد يافت كه در صورت وجود «مشكل» از نگاه شما پنهان ميمانند. براي آنكه يك نيك انديش كامل شويد، بايد به طور منظم ذهن خود را از

طريق گفتگو با افراد مثبت انديش و به دست آوردن ايدهها، اطلاعات و دانش تغذيه كنيد. به خاطر داشته باشيد هر آنچه ذهن را به خود مشغول ميكند، در زندگي نيز جذب خواهد شد.

اگر تفكر منفي داشته باشيد و نگران رويدادهاي آينده باشيد، «قانون جذب» را مانند آهنربا براي كشاندن آن رويدادهاي نگران كننده به زندگي خود فعال كرده ايد.

نوابغ سه ويژگي مشترك دارند:

اول تمركز:

 بر يك موضوع تمركز كنيد. نوابغ توانايي تمركز تكذهني صد درصدي را بر يك موضوع واحد تا مرز برونداشت همه عوامل حواس پرتي پرورش داده اند.

دوم روابط نامرتبط:

تصوير بزرگتر را ببينيد و در كسبوكار، مسايل به ظاهر نامرتبط را با ذهني باز و انعطاف پذير و حتا كودكانه به يكديگر ارتباط دهيد.

سوم استفاده از يك روش نظام مند:

طبق قوانين رياضي فكر كنيد. اگر در رفتارهاي نوابغ خبره شويد، در اجرا نيز به سطح نوابغ خواهيد رسيد.

شما مجبور نيستيد چرخ را دوباره اختراع كنيد. هر مشكلي كه داشته باشيد، پيشتر جايي ديگر، توسط شخصي ديگر و اغلب با هزينه بالاييحل شده است. درباره مشكل خود هر مطلبي را كه ميتوانيد پيدا كنيد، بخوانيد، تحقيق كنيد و از كمك مشاوران بهره مند شويد.

يكي از روشهايي كه به شما در شناسايي مهمترين هدف زندگيتان كمك ميكند روش فهرست سريع ناميده ميشود. در اين روش فرد فقط سي ثانيه براي نوشتن پاسخ به پرسشهايي كه پيش روي اوست، زمان دارد.

پاسخي كه در اين سي ثانيه روي كاغذ آورده ميشود، روشنگر و اغلب

موجب دگرگوني زندگي و كسب وكار است.

يكي ديگر از ويژگيهاي نوابغ و افراد خلاق، آينده نگري است. تصور كنيد يك چوب جادو در اختيار داريد. اگر بتوانيد آن را تكان دهيد و آينده كسب وكار خود را از هر نظر بي عيب و نقص بسازيد، چه شكلي خواهد

داشت؟ از چه نظر با آنچه امروز هست، متفاوت خواهد بود؟ و مهمتر از همه، اولين گامي كه بايد براي رسيدن از جايگاه فعلي به جايگاه مطلوب برداريد كدام است؟ پاسخهاي خود را به اين پرسشها يادداشت كنيد، نقشه بكشيد و كار بر روي آن را از همين امروز آغاز كنيد.

هر فرد سه ذهن براي انديشيدن، حل مساله و تصميمگيري دارد:

ذهن هوشيار:

 عيني، منطقي، منتقد و عملگرا است.

ذهن نيمه هوشيار:

موتورخانه يا كتابخانه ذهني و محل ثبت و انباشتن تمام تجربه ها، دانش و انديشه هايي است كه تا كنون داشته ايد.

و ذهن ابرهوشيار:

منبع تمام نوآوريها و خلاقيت جهان بشر است. از هر سه ذهن خود استفاده كنيد تا بطور هماهنگ قفل نبوغ ذاتي خود را بگشاييد.

در تفكر خلاق، اطلاعات به سه روش پردازش ميشوند:

ديداري، شنيداري و حركتي.  وقتي براي حل يك مشكل در حال كار هستيد، بايد سعي كنيد هر سه روش را امتحان كنيد. البته همه از اين روشهاي تفكر استفاده ميكنيم، ولي يكي از روشها اغلب بر بقيه غالب است.

پيتر دراكر ميگويد يكي از مهمترين چيزهايي كه بايد انجام دهيد آن است كه بفهميد روش غالب مدير شما در پردازش اطلاعات كدام است و  گزارشهاي خود را بر آن اساس تنظيم كنيد. در هنگام حل مساله و تصميم گيري، هرچه بيشتر از اين سه روش استفاده كنيد، به ايدهها و راهكارهاي خلاقانهتري دست خواهيد يافت.

تفكر بر مبناي صفر يك تكنيك تفكر خلاق است كه به شما كمكميكند مشكل را دنبال كنيد و راهكار را از جايي بهطور كل متفاوتبيابيد. روي انديشه هاي پيشين خود خط بطلان بكشيد و با پرسش «اگر مجبور باشم كار امروز را دوباره انجام دهم، آيا چيزي هست كه با توجهبه دانستههاي فعلي، خود را درگير آن نكنم؟» هر تصميمي را كه تا كنون گرفته ايد به چالش بكشيد. اگر پاسخ شما به اين پرسش منفي باشد، اغلب بدين معناست كه براي نجات دير شده است. تنها مساله باقيمانده اين است كه قبل از فايق آمدن بر مشكل و توقف آنچه امروز ميكنيد، چقدر بايد صبر كنيد و چقدر برايتان هزينه دربر خواهد داشت. براي آنكه خلاق باشيد و بهترين ايدههاي جديد را براي آينده خود كسب كنيد، بايد همت كنيد و تمام موانع ذهني كه شما را از تفكر خلاق باز ميدارد، كنار بگذاريد. تفكر بر مبناي صفر يكي از بهترين ابزارهايي

است كه ميتوانيد براي هرچه منعطفتر ماندن و تبديل شدن به يك متفكر خلاق و شايسته در همه حوزه هاي زندگي مورد استفاده قرار دهيد.

عقب ايستادن و با ديدي صادقانه عيني نگريستن به زندگي و كسب وكار شهامت زيادي ميطلبد. شما با توجه به وضعيت امروز خود، اغلب مجبوريد بپذيريد اشتباه كرده ايد و تصميمي كه پيشتر گرفته ايد نادرست بوده است.  بسياري، تغيير عقيده يا تصميم را نشانه ضعف ميدانند. ولي اين درست نيست.

 توجه به تغيير اوضاع و ضرورت تغييرنگرش و رويكرد براي و بقا و رونق كسب وكار نشانه شهامت، شخصيت و شايستگي است.  پس كلمات جادويي «من اشتباه كردم»، «تصميمم نادرست بود» و «نظرم را عوض كردم» را به راحتي بر زبان آوريد.

در پايان، قوانين طلايي كسب وكار را به ياد داشته باشيد.

قانون شماره يك:

هميشه حق با مشتري است.

و قانون شماره دو:

هرگاه به ترديد افتاديد، دوباره به قانون شماره يك مراجعه كنيد.