کنشگران خاموش |نخستين طنزنويس زن در ايران

۹ مرداد ۱۳۰۰؛ ۹۹ سال پيش در چنين روزی بی‌بی خانم استرآبادی در تهران درگذشت.

۲۲ ساله بود كه بر خلاف ميل مادرش با يك مهاجر قهه‌باغی به نام وزيراُف پيوند زناشويی بست: “چنان شدم كه آنی بی خیال رویش دیده بر هم نزده و او نیز خیالی جز دیدن روی من تصور نمی‌كرد”.

او همه فرزندانش را وا داشت كه درس بخوانند و موسيقی بياموزند و حتا دخترانش را با لباس پسرانه به مدرسه می‌فرستاد. بلندآوازه‌ترين فرزندش كلنل علی‌نقی وزيری موسيقيدان بنام است.

۳۴ ساله بود كه يكی از شاهزادگان قاجاری كتابی با عنوان “تأديب النسوان” (پرورش زنان) منتشر و زنان را به “كردارهای ناپسند” متهم كرد و به ايشان “آداب لباس پوشيدن و استعمال بعضی عطريات و پرهيز از قهر و خوابيدن و برخاستن آموخت”.

چهار سال بعد بی‌بی خانم نخستين كتاب طنز نوشته يك زن ايرانی را با عنوان “معايب الرجال” (زشتی‌های مردان) نوشت و به آن نويسنده ناشناس پاسخ داد.

۴۸ ساله بود كه سرانجام چون پيشتر دخترانش را از ادامه تحصيل رسمی بازداشته بودند، نخستين دبستان دخترانه را در خانه خود در تهران گشود ولی ديری نپاييد كه خشك‌انديشان آنجا را بستند.

برگرفته از دویچه وله