کنشگران خاموش | بنيانگذار آموزشگاه‌های مختلط
تيرماه ۱۳۶۶؛ ۳۳ سال پيش در چنين روزی بدرالملوك بامداد در تهران درگذشت.
می‌گفت: «زندگانی از ابتدای تمدن بشر تا به حال به جهت بروز و ظهور رساندن هوش و كفایت زن مهیا نبوده است».
بدرالملوك بامداد در سال ۱۲۷۷ در تهران زاده شد.
پدرش بازرگان و مادرش شيفته ادبيات بود.
نخست به كمك آموزگاران سرخانه دبستان و بخشی از دبيرستان را به پايان رساند و زبان فرانسوی آموخت.
۱۴ ساله بود كه مقاله‌هايی در مجله “ايرانشهر” و چند مجله ديگر كه در برونمرز چاپ می‌شدند، می‌نوشت.
۱۹ ساله بود كه دبيرستان را به پايان رساند و به “دار المعلمات” رفت و هشت سال پس از آن به معاونت آن نهاد كه آموزگار پرورش می‌داد، برگزيده شد و طی ۱۰ سال خدمت، چندين كتاب آموزشی برای شاگردان و دبيران اين نهاد نوشت.
۳۷ ساله بود كه دختران در سال ۱۳۱۴ اجازه يافتند به دانشگاه بروند و او از نخستين كسانی بود كه به دانشسرای عالی رفت و در رشته‌های ادبيات و علوم تربيتی فارغ التحصيل شد.
مدتی هم سرپرستی آن دانشسرا را به عهده گرفت و نگارش كتاب‌های آموزشی مانند “هدف پرورش زنان” را ادامه داد.
۴۵ ساله بود كه هفته‌نامه “زن امروز” را بنيان نهاد كه بيشتر مطالبش را خودش می‌نوشت:
“ای شيرزنان كشور ما مرد ندارد. این ظلمت‌كده ای كه در قرن الكتریسیته و دوره حكمفرمایی علم در آن زنها را از نور دانش و آزادی محروم می‌كنند و در مدارس سطح معلومات جوانان را روز به روز پایین می‌آورند، نمونه جامعی از طرز اداره كردن مردان یا اختیارداران این كشور است”.
۴۸ ساله بود كه فرصت يافت به آمريكا برود و به تحصيل را ادامه دهد.
۵۱ ساله بود كه از دانشگاه كلمبيای نيويورك “فوق ليسانس آموزش و پرورش كودكان” گرفت و به ايران بازگشت.
پايان‌نامه او سال‌ها پس از درگذشتش با عنوان “از تيرگی به سوی روشنايی” به انگليسی در آمريكا منتشر شد.
۵۳ ساله بود كه نخستين دبستان مختلط در ايران را در تهران گشود تا آموخته‌هايش در آمريكا را به كار بندد.
او بنيانگذار چند مدرسه، “سازمان زنان هوادار حقوق بشر”، رشته كتابخانه‌داری در دانشگاه و برنامه “مشاوره خانواده از طريق راديو” بود و چند اثر ماندگار در شناسايی زنان پركار و نامدار ايران نوشت كه ماندگارترين آنها “زن ايرانی از انقلاب مشروطيت تا انقلاب سفيد” در سال ۱۳۴۸ بود.
بدرالملوك بامداد در ۸۹ سالگی در زادگاهش درگذشت.
برگرفته از دویچه وله فارسی – اسکندرآبادی
